NIK punktuje nieskuteczność systemu zarządzania ruchem drogowym w Polsce

Kontrola NIK mająca na celu wskazanie, czy oznakowanie dróg publicznych jest czytelne i rzetelne, została przeprowadzona w latach 2022-2024. 

Kontrolą objęto łącznie 19 jednostek: cztery urzędy marszałkowskie, trzy starostwa powiatowe, osiem urzędów miast, dwa oddziały Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) oraz Miejski Zarząd Dróg w Cieszynie. Kontrolę doraźną przeprowadzono także w Ministerstwie Infrastruktury.

Negatywny wynik kontroli NIK dowodzi, że sposób niewłaściwego oznakowania skontrolowanych dróg publicznych wynika przede wszystkim z nieprawidłowej realizacji zadań organizacyjnych, technicznych i kontrolnych przez organy zarządzające ruchem drogowym. Izba przypisuje również brak skutecznego nadzoru oraz słabość instytucji wiodącej, czyli Ministerstwu Infrastruktury. 

„Żaden ze skontrolowanych zarządzających ruchem drogowym nie realizował powierzonych zadań w pełni prawidłowo. Pomimo upływu blisko 25 lat od zmiany przepisów ustawy prawo o ruchu drogowym, w czterech z 18 skontrolowanych samorządów funkcjonowały rozwiązania sprzeczne z przepisami tej ustawy” – czytamy w raporcie 

W ocenie NIK nieprawidłowości te polegały na powierzeniu całości lub części zadań organu zarządzającego ruchem jednostkom samorządu będącym zarządcą drogi. 

Powodem znacznej liczby stwierdzonych nieprawidłowości były braki personalne. NIK zwraca też uwagę, że braku lub nadmiaru oznakowania a także złego stanu technicznego znaków nie tylko nie wykrywano podczas obowiązkowych kontroli okresowych ale też nie eliminowano po ich zakończeniu. 

„Jedną z przyczyn nieskutecznej realizacji zadań w tym zakresie było niedostosowanie zatrudnienia w jednostkach obsługujących organy zarządzające ruchem drogowym do liczby zadań realizowanych przez te organy” – wskazuje NIK

Ponad połowa skontrolowanych odcinków dróg publicznych zawiera przypadki niezgodności wprowadzonych projektów organizacji ruchu z przepisami prawa. 

Łącznie stwierdzono, że co najmniej tysiąc znaków drogowych (poziomych i pionowych) i urządzeń brd ustawiono niezgodnie z przepisami bądź z zatwierdzonymi organizacjami ruchu. Na (48%) odcinków dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych zlokalizowano co najmniej 215 znaków drogowych i urządzeń brd, które zostały tam umieszczone, choć nie były ujęte w zatwierdzonych projektach organizacji ruchu. 

Jak wynika z przeprowadzonej kontroli, widoczność znaków drogowych była znacznie ograniczona przez usytuowanie w pasie drogowym lub jego bezpośrednim sąsiedztwie roślinności lub reklam. 

NIK negatywnie oceniła też działania Ministra Infrastruktury w tym zakresie. 

„Minister Infrastruktury nie pozyskiwał informacji z zakresu zarządzania ruchem na drogach publicznych w Polsce, zwłaszcza w kwestii stanu oznakowania wszystkich dróg publicznych i zarządzania ruchem drogowym przez organy samorządu terytorialnego. Wskazywał, że na drogach wojewódzkich, powiatowych i gminnych jest to kompetencja wojewodów a informacje związane z zarządzaniem ruchem pozyskiwał głównie z korespondencji wpływającej do resortu” – zaznaczono w raporcie

NIK zawnioskowała o zainicjowanie prac legislacyjnych mających na celu wzmocnienie roli organów zarządzających ruchem drogowym, m.in. w zakresie obowiązku realizacji zaleceń po kontrolach oznakowania dróg przez zarządców dróg.

mo/