MRPiPS: Kluczową rolę w rozładowaniu kryzysu w pieczy zastępczej odgrywają samorządy

O zmiany legislacyjne, które poprawią sytuację rodzin zastępczych pytała w interpelacji posłanka Monika Wielichowska. Powołała się na petycję Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wałbrzychu, w której wskazano, że „brak miejsc w placówkach oraz deficyt rodzin zastępczych powodują, iż dzieci żyją w środowiskach, które stanowią dla nich zagrożenie”. Posłanka pytała też o egzekwowanie realizacji przez gminę zadania dotyczącego pracy z rodziną biologiczną po umieszczeniu dzieci w pieczy zastępczej celem ich powrotu do domu.

W odpowiedzi na interpelację, wiceszefowa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska wyjaśniła, że w resorcie przygotowywane są działania legislacyjne zmierzające do zwiększenia wsparcia zarówno rodzinnej, jak i instytucjonalnej pieczy zastępczej. Istotnym elementem tych zmian ma być wzmocnienie pracy z rodziną na poziomie gminy, „aby skutecznie przeciwdziałać wzrastającym napływom do pieczy dzieci z rodzin biologicznych”.

„Podmiotem odgrywającym kluczową rolę w rozładowaniu obecnego kryzysu w pieczy zastępczej są samorządy gminne (praca z rodziną, profilaktyka) i powiatowe (zapewnienie miejsc w pieczy zastępczej). Tylko na gruncie bliskiej współpracy pomiędzy samorządami gminnymi i powiatowymi, a także sądami, możliwa jest skuteczna pomoc rodzinie i powstrzymanie wzrastającego napływu dzieci do pieczy zastępczej, a także skuteczne wsparcie reintegracji rodziny, w sytuacji, w której dziecko trafiło już do pieczy zastępczej” – wskazała Gajewska.

Plany legislacyjne dotyczą m.in.: 

• wzmocnienia systemu wsparcia rodzin wychowujących dzieci, zwłaszcza poprzez wsparcie asystentów rodziny; poprawy sytuacji zawodowej rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka poprzez wzmocnienie ich funkcji i prestiżu zawodu oraz warunków realizowania ich funkcji;  
• wprowadzenia silniejszej zachęty dla powiatów do działań na rzecz rozwoju rodzinnej pieczy zastępczej, a w odniesieniu do gminy mobilizowania do zwiększania efektywności działań na rzecz pracy z rodziną w celu wychodzenia z kryzysu i zabezpieczenia możliwości pozostawienia dziecka w rodzinie biologicznej; 
• wprowadzenia szczególnych rozwiązań dedykowanych osobom usamodzielnianym, tak aby dotyczący ich proces rozpoczynał się wcześniej i był bardziej skuteczny; 
• wprowadzenia szczególnej kategorii rodzin, które mogłyby zaoferować dłuższą niż obecnie opiekę osobom pełnoletnim niezdolnym do samodzielnej egzystencji, zapewniając tym samym alternatywę dla domów pomocy społecznej.

Jak zaznaczono w odpowiedzi na interpelację, oprócz prac nad zmianami w przepisach planowane są działania projektowe z poziomu centralnego. Mają one poprawić koordynację działań pomiędzy poszczególnymi szczeblami samorządu oraz doprowadzić do lepszej współpracy pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego a sądami. Chodzi o to, by podczas podejmowania decyzji dotyczących losów dziecka uwzględniane były wszystkie możliwości działania, planowane wspólnie przez wszystkie zaangażowane podmioty.

mr/