Minister energii: Terminal LNG w Świnoujściu jest gwarancją bezpieczeństwa Polski i Europy

11 grudnia mija 10 lat, od kiedy do terminala LNG w Świnoujściu dotarł pierwszy ładunek skroplonego gazu. Była to próba niezbędna do uruchomienia instalacji. Pierwszą komercyjną dostawę LNG zrealizowano pół roku później. Od początku działalności świnoujski terminal przyjął ponad 400 metanowców. Rocznie może odbierać 8,3 mld m sześć. gazu - prawie połowę rocznego zapotrzebowania Polski na błękitne paliwo.

Gazoport jest gwarancją bezpieczeństwa energetycznego i narodowego Polski oraz Europy - ocenił minister energii Miłosz Motyka w czwartek podczas 10. rocznicy uruchomienia terminala LNG w Świnoujściu. Polska była pionierem budowy bezpieczeństwa energetycznego Europy Środkowo-Wschodniej - dodał.

- Gazoport jest gwarancją bezpieczeństwa Polski - nie tylko energetycznego, ale całego naszego bezpieczeństwa narodowego. Uruchomienie terminala w Świnoujściu było milowym krokiem w rozwoju gospodarczym naszej ojczyzny - powiedział minister Motyka. Dodał, że Polska była pionierem w zakresie budowy bezpieczeństwa energetycznego Europy Środkowo-Wschodniej i Wspólnoty Europejskiej.

Minister zwrócił uwagę, że Polska jako pierwszy kraj w UE "wiedziała, kto jest sojusznikiem, a kto próbuje wykorzystywać surowce energetyczne (…) do szantażu całego regionu". Ocenił, że uniezależnienie się od dostaw ze Wschodu oraz rozbudowa infrastruktury energetycznej - nie tylko gazoportu w Świnoujściu, ale też pływającego terminala do regazyfikacji LNG w Gdańsku - uczynią z naszego kraju gwaranta bezpieczeństwa energetycznego Europy.

- Wierzę w to, że za lat kilkanaście (…) będziemy północną bramą gazową do Europy. Najsilniejszym państwem z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego, gwarantującym stabilne dostawy nie tylko do naszego kraju, ale całego regionu - powiedział szef resortu energii.

Miłosz Motyka zwrócił uwagę, że budowa gazoportu była projektem ponad podziałami. - To pokazało, że w sprawach najważniejszych, absolutnie kluczowych z punktu widzenia każdego obywatela, w sprawach bezpieczeństwa państwa musimy mówić jednym głosem - stwierdził. Zadeklarował jednocześnie, że jego "środowisko polityczne" tak będzie postępować. - Przy budowie architektury bezpieczeństwa energetycznego nie ma sensu i nie ma czasu na polityczne przepychanki - powiedział Motyka.

Koncepcja budowy gazoportu została przedstawiona 22 maja 2006 r. przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego podczas obrad Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Decyzję o budowie instalacji rząd Kazimierza Marcinkiewicza podjął 22 maja 2006 r., a w połowie 2009 r. PGNiG podpisało z katarską spółką Qatargas kontrakt na 20-letnie dostawy gazu. Rok później Polskie LNG - spółka Gaz Systemu - odpowiedzialna za budowę i eksploatację terminala - zawarło umowę na jego budowę z konsorcjum, na czele którego stał włoski Saipem. W symbolicznym wbiciu łopaty, rozpoczynającym budowę w 2011 r., uczestniczył premier Donald Tusk.

Wiceprezes spółki Gaz-System Adam Bryszewski przypomniał w czwartek, że budowa gazoportu kosztowała 2,9 mld zł, z tego 1,1 mld zł pochodziło z funduszy UE. Natomiast rozbudowa, obejmująca trzeci zbiornik i dodatkowe nabrzeże, kosztowała 1,7 mld zł i też jedną trzecią środków zabezpieczono z funduszy europejskich. Przypomniał, że w pierwszym roku eksploatacji przyjęto 10 statków z katarskim gazem, a w 2024 r. już 64. - W tym roku planujemy obsłużyć 82. Jedyne, co nam może przeszkodzić, to pogoda. Jesteśmy w pierwszej trójce w Europie - podkreślił wiceprezes.

Bryszewski ocenił, że w 2015 r. rozpoczęła się intensywna transformacja polskiego rynku gazu. Zaznaczył, że terminal w Świnoujściu początkowo mógł obsługiwać 5 mld m sześc. gazu, a obecnie ponad 8 mld m sześc. - I to nie jest prawdopodobnie nasze ostatnie słowo. Jesteśmy go w stanie rozbudować. Mamy plany rozwoju - zapewnił Bryszewski.

Wyjaśnił, że Gaz-System planuje kolejne duże gazowe projekty. Oprócz pływającego terminala (FSRU) w Gdańsku, który ma być gotowy w 2028 r. i przyjmować ponad 6 mld m sześc. gazu, prawdopodobnie powstanie też trzeci obiekt do odbioru skroplonego gazu. Szczegółów nie przedstawił.

Gazoport im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu na wyspie Wolin obsługuje ponad 300-metrowe gazowce i mniejsze statki transportujące paliwo. Po rozbudowie w 2024 r. możliwy jest przeładunek gazu między tankowcami (tzw. transhipment). Trzy zbiorniki terminala LNG mają łączną pojemność 500 tys. m sześć. Terminal LNG jest połączony z krajowym systemem przesyłowym przez oddany do użytku w 2014 r. gazociąg wysokiego ciśnienia (85 km) do Szczecina.

Gaz w postaci płynnej transportują do Europy jednostki zwane metanowcami. Ściany ich zbiorników zbudowane są m.in. ze szkła wulkanicznego, dzięki czemu gaz utrzymywany jest w temperaturze ok. -160 st. C. Podpisany w 2009 r. kontrakt PGNiG z Quatargas (obecnie QatarEnergy LNG) zakładał dostawy na poziomie 1 mln ton LNG rocznie, przez 20 lat. Umowę rozszerzono w 2017 r., zwiększając wolumen dostaw do 2 mln ton LNG rocznie. Najwięcej transportów przypływa z USA i Kataru, ale są też dostawy spotowe, m.in. z Norwegii, Egiptu, Nigerii, Trynidadu i Tobago.

Budowa gazoportu była impulsem gospodarczym dla Świnoujścia i zapewniła zwiększenie dochodów samorządu. Z tytułu podatku od nieruchomości do kasy miasta wpływało ponad 40 mln zł rocznie. Powiększenie obiektu zwiększyło wpływy do ponad 60 mln zł rocznie; to więcej niż jedna dziesiąta rocznego budżetu Świnoujścia. Gaz-System wspierał też lokalne projekty kulturalne i społeczne, miejski szpital i policję, zbudował nową jednostkę PSP.

Za tę współpracę dziękowali w czwartek prezydent miasta Joanna Agatowska, członek zarządu województwa zachodniopomorskiego Bogdan Jaroszewicz oraz wicewojewoda Dawid Krystek. - Gazoport, jego rozbudowa to kolejne miejsca pracy, to konkretne wpływy do budżetu Świnoujścia, to konkretne przychody dla portu, a przede wszystkim - bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju - podsumował Krystek. (PAP)

tma/ pad/ mow/