MKiŚ uspokaja gminy: system kaucyjny pomoże w recyklingu

Wiceszefowa MKiŚ udzieliła obszernych wyjaśnień na interpelację złożoną przez grupę posłów PiS. Parlamentarzyści wskazali w niej na problemy gmin z wdrożeniem systemu kaucyjnego. Chodzi m.in. na brak jasnych reguł rozliczania poziomów odzysku i recyklingu za rok 2025 przy uruchomieniu systemu w trakcie roku kalendarzowego oraz na ryzyko wzrost opłat za śmieci nawet o 20-30 proc.

„Samorządy nie mają informacji, czy i w jaki sposób opakowania zbierane w ramach systemu kaucyjnego będą zaliczane do gminnych poziomów odzysku i recyklingu; nie zostały również wydane niezbędne akty wykonawcze lub wytyczne w tym zakresie” – podkreślili posłowie w interpelacji.

W odpowiedzi wiceminister zapewniła, że wprowadzenie systemu kaucyjnego pozytywnie wpłynie na możliwość osiągania przez gminy wymaganych poziomów recyklingu.

„Dokonywane przez mieszkańców zwroty odpadów opakowaniowych w ramach systemów kaucyjnych będą zwiększać poziomy selektywnego zbierania, a w kolejnym kroku również recyklingu, który będzie mógł zostać zaliczony do poziomów recyklingu odpadów komunalnych zapewnianych przez gminy” – podkreśliła Sowińska.

Wiceminister dodała, że dane ze sprawozdań za 2025 r. przygotowywane przez podmioty prowadzące systemy kaucyjne będą przekazywane do gmin, które będą mogły uwzględnić wskazane poziomy recyklingu w swoich sprawozdaniach. 

„Z uwagi na wysoką skuteczność selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych w krajach europejskich (wydajność ok. 90%), wdrożenie systemu kaucyjnego wpłynie pozytywnie na możliwość osiągania przez gminy wymaganych poziomów recyklingu, a tym samym unikania ewentualnych kar finansowych za niezrealizowane cele” – zaznaczyła wiceminister.

Na pytanie o dostępność punktów zbiórki na terenach słabo zurbanizowanych Sowińska przypomniała, że operatorzy systemu kaucyjnego mają ustawowy obowiązek zorganizowania przynajmniej jednego stacjonarnego punktu zbiórki opakowań i odpadów opakowaniowych w każdej gminie. Wiceszefowa MKiŚ wskazała, że według szacunków operatorów umowami na prowadzenie systemu kaucyjnego objętych jest obecnie ok. 45 tys. punktów handlowych. 

Jak dodała, „większość jednostek handlu, niepewna co do ostatecznego terminu startu, dopiero teraz rozpoczyna rozmowy dotyczące przystąpienia do sytemu kaucyjnego”. 

W odpowiedzi na pytanie o ryzyko znacznego wzrostu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi wiceminister poinformowała, że zagadnienie to jest analizowane w gronie ekspertów. Zaznaczyła przy tym, że obecnie w resorcie prowadzone są prace legislacyjne, które będą oddziaływać na samorządy w tym zakresie. Wskazała tu m.in. projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (UC252) oraz projekt ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (UC100) dot. zmian w systemie ROP dla opakowań.

mp/