Wicemin. finansów: dochody samorządów w przyszłym roku wzrosną co najmniej o 12 mld zł

Podczas debaty na 5. Forum Miasteczek Polskich dotyczącej źródeł finansowania inwestycji małych i średnich samorządów wiceminister finansów oceniła, że władze lokalne nie mają powodów do pesymizmu w zakresie możliwości rozwojowych. Jej zdanie wskazują na to m.in. dobre dane ze sprawozdań finansowych JST za pierwsze półrocze tego roku, które wykazały rekordową nadwyżkę.

„Za pierwsze półrocze mamy nadwyżkę budżetową we wszystkich jednostkach samorządu terytorialnego na poziomie prawie 40 mld zł. A nadwyżkę bieżącą to jest prawie 50 mld zł” – powiedziała Majszczyk.

Odnosząc się do możliwej sytuacji samorządów w przyszłym roku wiceszefowa MFiG poinformowała, że będą one wyższe o co najmniej 12 mld zł.

„To co wstępnie mogę powiedzieć, co my już widzimy to wzrost dochodów w stosunku do planów, które przedstawiły jednostki samorządu terytorialnego jest istotny. Zakładamy, że te dochody będą wyższe w 2026 r. co najmniej o 12 mld zł w skali wszystkich jednostek” - powiedziała.

Jednocześnie wiceszefowa resortu przekazała, że wstępne analizy wskazują, że dochody w gminach miejskich poniżej 10 tys. mieszkańców wzrosną powyżej 11 proc., w gminach miejskich o liczbie mieszkańców między 10 tys. a 30 tys. mieszkańców wzrosną o ponad 12 proc., a w gminach miejsko-wiejskich poniżej 10 tys. mieszkańców o 8,3 proc. 

„Przy czym, takie wstępne analizy nie uwzględniają podziału rezerwy, która jest w budżecie zaplanowana na rok 2026, która będzie dzielona pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego i ta rezerwa jest znacznie wyższa niż w roku bieżącym, bo będzie opiewała na ponad 2 mld zł” - zastrzegła wiceszefowa resortu.

Zapytana o możliwość uruchomienia także w tym roku tzw. "kroplówki" finansowej dla miast i gmin Majszczyk podkreśliła, że resort finansów „nie przewiduje żadnego kropelkowania środków”.

„Przy rozmowach, które poprzedzały reformę dochodów JST była mowa o tym, że kończymy z takim zasilaniem stawiając na przewidywalność. Dodatkowo dodajemy pewne środki, bo na obecny rok to jest prawie 25 mld zł w stosunku do tego, co byłoby, gdybyśmy tej reformy nie przeprowadzili. A zatem od początku było wiadomo, że nie będzie żadnych kroplówek” – powiedziała wiceszefowa resortu.

W trakcie panelu głos zabrał też burmistrz Proszowic i prezes Unii Miasteczek Polskich Grzegorz Cichy. Odnosząc się do słów wiceszefowej resortu podkreślił, że „samorząd to nie tylko trwanie i stabilizacja”, a włodarze małych i średnich miast chcą się rozwijać i myśleć perspektywicznie.

„Burmistrz, wójt to musi być wizjoner, który czegoś chce osiągnąć i chce realizować program wyborczy. Więc my musimy mieć nadzieję, że pieniądze do naszych samorządów będą kierowane na te potrzeby, które mieszkańcy, wójtowie, burmistrzowie zgłaszają. Nam się marzy taki program, który by te potrzeby sfinansował” – powiedział Cichy dodając, że jednym z programów który zapewniał rozwój samorządów był między innymi Program Inwestycji Strategicznych Polski Ład.

„Dzięki niemu nadrobiliśmy opóźnienia cywilizacyjne. Polska lokalna na tych pieniądzach zyskała. I uważam, że zyskało również państwo. Następował rozwój lokalny, płaciliśmy VAT, firmy płaciły podatki, pracownicy płacili podatki” – wymienił Cichy.

O największe wyzwania w kontekście inwestycji lokalnych został z kolei zapytany prof. Paweł Swianiewicz, dyrektor Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego. Podkreślił, że obecnie największym problemem samorządów jest finansowanie oświaty i wynagrodzenia nauczycieli.

„Jeżeli dopłacaliśmy w starym systemie do subwencji oświatowej grube miliardy, a teraz ocena potrzeb oświatowych nie pokrywa tego, co rzeczywiście trzeba wydawać, to to się odbija na możliwości finansowania również inwestycji” – powiedział Swianiewicz.

Zdaniem dyrektora NIST, za wynagrodzenia nauczycieli powinno odpowiadać państwo.

„W 1996 r. nie przekazano samorządom żadnych dodatkowych dochodów publicznych, które miałyby służyć finansowaniu oświaty. Temu finansowaniu oświaty miała służyć subwencja oświatowa. Niewiele się od tego czasu zmieniło. Więc skoro tak (...) widzę odpowiedzialność państwa nie za całość wydatków, ale przynajmniej za wynagrodzenia nauczycieli” – powiedział prof. Swianiewicz.

Forum Miasteczek Polskich to coroczne wydarzenie, na którym spotykają się samorządowcy z całej Polski. Serwis Samorządowy PAP objął wydarzenie patronatem medialnym. 

mc/ mp/