Gminy nie chcą dopłacać do wody i ścieków. ZGWRP negatywnie o reformie taryf wod.-kan.

Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej (ZGWRP) negatywnie zaopiniował projekt nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz ustawy – Prawo wodne (UD48). Regulacja zakłada przywrócenie gminom kompetencji do ustalania taryf za wodę i ścieki pozostawiając Wodom Polskim prawo do ingerencji gdy zmiana planowanej taryfy względem poprzednio obowiązujących średnich taryf z okresu 3 lat przekroczy 15 proc. Projekt umożliwi też wprowadzanie przez gminy taryf progresywnych, gdzie stawki będą rosnąć wraz np. ze wzrostem zużycia wody. 

Zdaniem ZGWRP regulacja jest próbą narzucenia samorządom alternatywnych metod ustalania stawek za dostarczenie wody. Zdaniem przedstawicieli gmin wiejskich jest to „nie tylko niewłaściwe, ale z góry skazane na porażkę zarówno pod względem finansowym, jak i społecznym”.

Związek podkreślił, że dostarczanie wody, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków to zadanie własne gminy. W związku z tym, jak zaznaczono w opinii, do wyłącznej właściwości samorządu powinno należeć decydowanie o sposobie realizacji tego zadania oraz ustalania stawek.

Samorządowcy zwrócili też uwagę, że ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu  ścieków nie może pełnić roli socjalnej. „Różnicowanie opłat w zależności od dochodów mieszkańców lub od zużycia prowadzi do takich zależności” – wskazano w opinii.

Wskazano też, że proponowane w projekcie zasady różnicowania stawek spowodują problemy z interpretacjami prawnymi ze strony nadzoru prawnego wojewodów, Regionalnych Izb Obrachunkowych (RIO) i innych organów kontrolnych, a także zwiększą  pracę administracyjną (np. poprzez dodatkowe formularze zgłoszeń dla mieszkańców dot. ilości osób w lokalu, weryfikację z ewidencją ludności lub bazą odpadową).

ZGWRP stanowczo odrzucił też możliwość weryfikacji stawek powyżej 15 proc. przez Wody Polskie w pierwszych dwóch latach po wprowadzeniu nowych zasad. Jak wyjasniono w opinii, wiele samorządów, z uwagi na opór Wód Polskich w zatwierdzaniu taryf, ma od kilku lat zaniżoną stawkę, co prowadzi do zaległości w bieżącym utrzymaniu sieci.

Związek zaznaczył, że system wodno-kanalizacyjny musi bilansować się finansowo, a samorządy nie powinny dopłacać do ustalonych przez siebie stawek. „Takie działanie jest aspołeczne, wykrzywiające istotę systemu oraz świadomość mieszkańców” – zaznaczono w opinii.

Konsultacje projektu ustawy o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz ustawy – Prawo wodne trwają od stycznia. Na poczatku lipca br. resort infrastrulktury informował, że trwa analiza blisko 200 propozycji, zgłoszonych uwag i opinii przekazanych do projektu ustawy w ramach uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Ministerstwo zapowiedziało wówczas, że przekazanie projektu ustawy do rozpatrzenia przez Radę Ministrów planowane jest w IV kwartale 2025 r.

mp/