Szkoła Podstawowa nr 13 w Zawierciu

Najprawdopodobniej początki szkolnictwa w Kromołowie zaczęły się już w XIV wieku. od 1509r. - szkołę utrzymywał miejscowy proboszcz (zgodnie z rozporządzeniem bp. krakowskiego - Jana Konarskiego). Najprawdopodobniej kształcono w niej uczniów w duchu religijnym. 1804r.- ksiądz Rudzki (ówczesny proboszcz) przy pomocy mieszkańców Kromołowa wystawił większą niż poprzednia, murowaną szkołę. 1915 – 1917 - była szkołą ludową, dwuklasową. Uczono jedynie czytać i pisać w języku polskim, rachunków, wiadomości z dziejów, przyrody i rysunków. O promocji do następnej klasy decydowało systematyczne uczęszczanie na zajęcia lekcyjne. Ponieważ wielu rodziców w tym okresie nie było stać na regularne posyłanie dzieci do szkoły, promocję otrzymywało niewielu uczniów. od 1919r. - dzieje placówki spisywał w Kronice Władysław Furgalski – kierownik szkoły. Po odzyskaniu przez Polskę niepodłegłości budynek szkolny był w bardzo złym stanie. Pomimo niekorzystnych warunków młodzież garnęła się do nauki. W dwóch izbach lekcyjnych mieściły się cztery oddziały. Ucząca się młodzież samodzielnie dbała o wygląd estetyczny sal szkolnych i czystość wokół szkoły. od 1921r. - szkoła zaczynała stawać się ośrodkiem życia kulturalnego. Uczniowie urządzali przedstawienia, a za pieniądze ze sprzedaży biletów kupiono scenę i kurtynę. Zaczęto organizować wycieczki w celu poznania najbliższej okolicy. 1923r.- oddano do użytku trzecią salę lekcyjną. Przemianowano także szkołę na czteroklasową. 1924r. - uruchomiono bibliotekę szkolną. Fundusze na zakup książek w większości pochodziły z pieniędzy zarobionych przez dzieci, które organizowały loterie i wszelkiego rodzaju przedstawienia. Następne lata były korzystne dla szkoły. Powiększyła się liczba pomocy naukowych i księgozbiór biblioteczny. Dla celów szkolnych oddano budynek „Ratusz”, w którym urządzono 4 sale lekcyjne. Szkoła stała się siedmioklasową szkołą powszechną. 1931r. - w związku z kryzysem gospodarczym, zaczęto wprowadzać w szkole drastyczne oszczędności. Przez kilka lat szkoła funkcjonowała jednak nadal. 1937r.- szkoła otrzymuje nowy budynek – Dom Gromadzki. 1938r. - jest już 10 oddziałów i 6 sal lekcyjnych. Systematycznie doposażano szkołę w pomoce naukowe. Na budynku szkolnym pojawił się szyld z napisem: „Publiczna Szkoła Powszechna III stopnia w Kromołowie”. Kwitło życie kulturalne. 1941 - IV. 1942r. - zajęcia w szkole były zawieszone. V.1942r.- nauka w szkole została wznowiona, ale z programów zniknęła historia Polski. Szkołę często wizytowały niemieckie władze szkolne. Był to okres, w którym organizowano tajne spotkania z uczniami i uczono na nich historii Polski. 4 września 1945r. - rozpoczął się nowy rok szkolny w wolnym, wyzwolonym spod okupacji hitlerowskiej kraju. Społeczeństwo kromołowskie z wielką ofiarnością przystąpiło do uruchomienia placówki oświatowej. Rozpoczęto usuwanie zniszczeń wojennych, odtwarzanie wyposażenia szkoły, dobudowano sale lekcyjne. 1947r.- powstał Gminny Komitet Budowy Szkoły. Rozpoczął on energiczne starania, wynikiem których było otrzymanie placu pod budowę szkoły. Przy wznoszeniu budynku szkoły ogromny udział mieli mieszkańcy Kromołowa, którzy gromadzili materiały budowlane i wykonywali nieodpłatnie szereg prac. 22 lipca 1951r. oddana została do użytku nowa placówka oświatowa, służąca do dnia dzisiejszego dzieciom i młodzieży kromołowskiej.