NASK: cyberprzestępcy często podszywają się pod znane sklepy internetowe

Fałszywe promocje i oferty "last minute" są tworzone przez przestępców w celu wyłudzenia danych lub pieniędzy - ostrzegł NASK - Państwowy Instytut Badawczy w opublikowanym w czwartek poradniku. Jak podali eksperci, oszustwa często przybierają formę fałszywych sklepów. Cyberprzestępcy wykorzystują też reklamy w wyszukiwarkach internetowych i mediach społecznościowych. Warto więc zachować szczególną ostrożność co do sponsorowanych wyników wyszukiwań i sponsorowanych postów, które wyglądają jak reklamy znanych marek - podkreślili eksperci.

Cyberprzestępcy często podszywają się pod znane i godne zaufania sklepy internetowe - ostrzega NASK w poradniku "Okazja czy pułapka?". Instytut radzi, by przed zakupem dokładnie sprawdzić adres strony, dane firmy i oferowane formy płatności oraz przeczytać opinie klientów.

Jak zaznaczono, przestępcy oferują produkty w bardzo atrakcyjnych cenach, o wiele niższych niż oferty na innych stronach, często z dopiskiem "oferta ważna tylko przez godzinę", "tylko dziś" lub "ostatnie sztuki". NASK radzi, by po dostrzeżeniu takich ofert zachować szczególną czujność, ponieważ oszuści liczą, że presja czasu skłoni do podjęcia nieprzemyślanej decyzji.

Cyberprzestępcy często podszywają się pod znane i godne zaufania sklepy internetowe, wykorzystując logotypy oraz elementy identyfikacji wizualnej oryginalnych marek. Autorzy poradnika radzą, by przed zakupem w produktu w promocyjnej cenie dokładnie sprawdzić adres strony. "Jeśli zawiera błędy, literówki lub nie odpowiada nazwie sklepu, to wyraźny sygnał ostrzegawczy, że możesz mieć do czynienia z fałszywą witryną" - podkreślili.

O próbie oszustwa może też świadczyć brak danych o firmie, np. numeru NIP, telefonu czy adresu e-mail, brak regulaminu, polityki prywatności oraz jasnych zasad dotyczących zwrotów i reklamacji. Jeśli brakuje tych informacji lub są one nieczytelne albo niekompletne, lepiej zrezygnować z zakupów - radzi instytut. Wskazał też, by zwracać uwagę na opinie innych klientów. Jeśli są wyłącznie bardzo pozytywne lub komentarze się powtarzają - mogą być fałszywe. Najlepiej sprawdzić opinie o sklepie w niezależnych źródłach, takich jak wyszukiwarki, fora czy media społecznościowe. Eksperci podkreślili, że przed zakupem należy również zwrócić uwagę na oferowane formy płatności. Jeśli są nietypowe lub ograniczone, np. tylko przelew na konto - powinno to wzbudzić nasze podejrzenia.

Natomiast po zakupie warto zachować potwierdzenie płatności, numer zamówienia oraz korespondencję ze sklepem. Te informacje mogą się przydać w przypadku problemów z przesyłką, zwrotem lub reklamacją - zaznaczył NASK.

Według Instytutu, gdy padniemy ofiarą oszustwa internetowego, pierwszym krokiem powinna być jak najszybsza zmiana hasła i powiadomienie banku, jeśli istnieje ryzyko, że oszust ma dostęp do danych bankowych. Ważnym krokiem jest sprawne złożenie reklamacji transakcji u operatora płatności lub w banku, ponieważ w niektórych przypadkach możliwe jest wstrzymanie przelewu.

Instytut radzi, by zachować wszystkie wiadomości, e-maile, potwierdzenia przelewów, a także zrobić zrzuty ekranu fałszywych stron i ogłoszeń. Następnie należy zgłosić sprawę policji. Warto też wysłać zgłoszenie do CERT Polska, co może pomóc uchronić innych użytkowników internetu.

Jeśli oszust lub fałszywy sklep działa na platformach sprzedażowych czy ogłoszeniowych, warto zgłosić sprawę bezpośrednio do obsługi serwisu. Zgłoszenie można również wysłać do UOKiK; urząd ten chroni prawa konsumentów i może interweniować w przypadku nieuczciwych praktyk handlowych - zaznaczyli eksperci.

CERT Polska to działający w instytucie NASK zespół reagowania na incydenty w sieci i przyjmujący zgłoszenia o podejrzanych i nietypowych zdarzeniach. Incydenty cyberbezpieczeństwa można zgłaszać do CERT Polska przez stronę incydent.cert.pl, a podejrzane wiadomości SMS pod numer 8080. (PAP)

mbl/ malk/