Gmina za interwencję medyka zapłaci z tzw. podatku od małpek; jest projekt ustawy

Tzw. podatek od małpek to opłata od alkoholu sprzedawanego w opakowaniach poniżej 300 ml, z której 50 proc. trafia do gmin, a 50 proc. do NFZ.

Samorządy będą mogły przeznaczać wpływy z tzw. podatku od małpek na wezwanie personelu medycznego podczas interwencji związanej z przemocą domową wobec dziecka - zakłada projekt nowelizacji ustawy Ministerstwa Zdrowia przekazany do konsultacji publicznych.

W projekcie MZ nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych resort zdrowia chce doprecyzować, że gmina będzie mogła przeznaczyć tzw. opłatę małpkową na pokrycie kosztu udziału lekarza, ratownika medycznego lub pielęgniarki podczas procedury odebrania dziecka rodzinie w związku z przemocą domową.

Chodzi o sytuację opisaną w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej, gdy w razie zagrożenia życia lub zdrowia dziecka pracownik socjalny ma zapewnić dziecku ochronę, np. w rodzinie zastępczej. Przepisy stanowią, że pracownik socjalny taką decyzję podejmuje wspólnie z funkcjonariuszem policji, a także z lekarzem, ratownikiem medycznym lub pielęgniarką.

"Mając na uwadze wątpliwości samorządów dotyczące prawidłowej realizacji przepisów - na przykład, czy możliwe jest w takiej sytuacji wezwanie zespołu ratownictwa medycznego - proponuje się umożliwienie pokrycia kosztów udziału w interwencji odpowiedniego personelu medycznego, z wykorzystaniem środków z opłaty "małpkowej"" - MZ zaznaczyło w uzasadnieniu.

Prawnik Mateusz Karciarz z Kancelarii Radców Prawnych Zygmunt Jerzmanowski i Wspólnicy zaznaczył, że propozycja MZ doprowadzi do tego, że gmina będzie musiała pokryć koszty interwencji ratownika medycznego z tzw. opłaty małpkowej, zamiast obciążyć NFZ.

- Jeśli samorządy zgłaszają wątpliwości dotyczące tego, czy pracownik socjalny może wezwać zespół ratownictwa medycznego, to powinno to zostać doprecyzowane: tak, może - zaznaczył. Według Karciarza, propozycja MZ to sygnał dla gmin, że pracownik socjalny nie może wezwać zespołu ratownictwa medycznego, bo gmina zostanie obciążona kosztami.

Po zmianach proponowanych przez MZ gminy mogłyby przeznaczać pieniądze z tzw. opłaty małpkowej na działania mające na celu realizację lokalnej międzysektorowej polityki przeciwdziałania uzależnieniom (obecnie na: "przeciwdziałanie negatywnym skutkom spożywania alkoholu"), a także na pokrycie kosztów udziału lekarza, ratownika medycznego lub pielęgniarki przy podejmowaniu decyzji o zapewnieniu ochrony dziecku w związku z przemocą domową.

MZ podkreśliło w uzasadnieniu, że argumentem za możliwością przeznaczania tzw. opłaty małpkowej na wezwanie personelu medycznego jest silny związek alkoholu z aktami przemocy domowej. Resort zdrowia zaznaczył, że badania dowodzą, że większość osób stosujących przemoc domową jest pod wpływem środków odurzających, w tym alkoholu.

MZ w nowej wersji projektu ustawy o przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w porównaniu do starszej wersji przekazanej do konsultacji w marcu, poszerzyło zakaz sprzedaży alkoholu - ma objąć stacje benzynowe i uzdrowiska. Jego zakup online miałby być możliwy tylko z odbiorem osobistym w sklepie. Poza tym obecna wersja projektu powiela znaczną część rozwiązań z jego poprzedniej wersji. To m.in.: zakaz sprzedaży alkoholu w innej postaci niż płynna (np. kryształki, żele, pasty). Sprzedawca w przypadku wątpliwości co do pełnoletności kupującego miałby obowiązek żądać dokumentu potwierdzającego wiek.

Projekt MZ przewiduje ponadto zakaz promocji piwa, w tym przez upusty, rabaty, pakiety i programy lojalnościowe, gry losowe, nagrody - obecnie zakazana jest reklama i promocja napojów alkoholowych z wyjątkiem piwa. Kary za nielegalną reklamę i promocję napojów alkoholowych miałyby zostać podniesione.

Katarzyna Nocuń (PAP)